Denetim

Denetim Hizmetleri

Başarılı işletmelerin en önemli sırlarından birisi düzenli, doğru ve etkin biçimde denetlenmeleridir. Ne yazık ki, Türkiye’de kooperatiflerin en önemli eksikliklerinden ve sorunlarından birisi denetleme hizmetlerinin yetersiz olmasıdır. Türkiye Kooperatifçilik Strateji Belgesi ve Eylem Planında da denetleme sorunu Türkiye Kooperatifçiliğinin en önemli yedi sorunundan birisi olarak gösterilmiştir.

Kooperatifçiliğin en geliştiği ülkelerden birisi olan Almanya’da kooperatiflerde denetim birbirini bütünleyen iki yolla çözülmektedir.

- Kooperatif denetleme kurulları aracılığıyla denetim: İç Denetim

- Denetim birlikleri aracılığıyla denetim: Dış Denetim

Almanya’da kooperatiflerin denetim kurulları mevzuat gereği yönetim kurulunu gözetliyor, yer geldiğinde denetliyor ve onlara danışmanlık hizmeti sunuyor. Kooperatiflerce kurulan ve yönetilen Denetim Birlikleri ise deneyimli kadrolarıyla yılda bir kez mali ve işletmecilik denetimi yapmaktadır. Denetim birliği tarafından denetlenmeyen kooperatif genel kurulunu yapamamaktadır. Burada üzerinde önemle durulması gereken husus, yapılan denetimin sadece geçmişi değil, geleceği de kapsamasıdır. Daha açık bir deyişle, denetçiler mevcut verilerden yola çıkarak kooperatifin hem mevcut durumu değerlendiriyorlar, hem de böyle giderse yakın ve orta vadede ne olabileceğini raporluyorlar. Bu denetim raporunu da yönetim kurulu genel kurulda duyurmak zorundadır.

Yukarıda kısaca anlatılan denetim sistemi nedeniyle Alman Kooperatifçilik Sistemi dünyanın en sağlam, en güvenilir sistemlerinden birisi olarak kabul edilmektedir.

Türk-Alman İşbirliği çerçevesinde 2006-2016 döneminde Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (GTHB) ve Alman Kooperatifleri Konfederasyonu (DGRV) tarafından uygulanan Türkiye’de Kooperatif Örgütleri Destekleme (TKD) Projesi kapsamında elde edilen deneyimler göstermiştir ki, kooperatif denetim kurulları eğitilir ve daha sonra danışmanlık hizmetleriyle desteklenirse görevlerini başarıyla yerine getirebilmektedir.

Gerek Almanya’daki deneyimler, gerekse Türkiye’de TKD Projesi çerçevesinde elde edilen tecrübeler ışığında birliğimizin de katkıda bulunduğu bir model geliştirmiştir. Türk-Alman İşbirliği çerçevesinde uygulanmakta olan TAKBİ Projesinde geliştirilen bu modelde birliğimiz Almanya’daki denetim birliklerinin görevini üstlenecektir. Burada tek fark, yasal olarak kooperatiflerin genel kurula gidebilmesi için böylesi bir denetim raporuna ihtiyaç duymuyor olmalarıdır. Bizde zorunluluk değil, gönüllülük esas olacaktır.

Biz bu konuda verdiğimiz ve vereceğimiz hizmetlerin kalitesine ve faydalarına inanıyoruz.  

 

Köy-Koop Denizli Bölge Birlik Başkanı

Mehmet Varol