Kooperatiflerde Başarının Sırrı

Kooperatiflerde Başarının Sırrı

Kooperatiflerin başarı ve başarısızlığında elbette birçok etkenin payı vardır. Ama bunlardan en önemlisi, hiç kuşku yok ki, ortaklarının durumu ve yaklaşımıdır. Şekil 1 kooperatif ile ortakları arasındaki ilişkiye ışık tutmak için hazırlanmıştır.

Şekil 1. Güçlü kooperatif ile ortaklar arasındaki ilişki

Buna göre, ortakları ne kadar girişimci, eğitimli, rekabetçi, üretken, planlı ve hedefli, kayıt tutan ve kayıtları kullanan, kooperatif temel değerlerine inanan kişilerden oluşuyorsa kooperatifin başarılı ve güçlü bir kooperatif olma şansı o kadar artar. Bu ilişkiyi ters taraftan da okumak mümkündür. Şöyle ki, kooperatif ne kadar girişimci ve rekabetçi, hizmet veren, fayda sağlayan, alt yapısı yeterli, kooperatifçilik ilkelerine uyan bir kooperatif olursa ortakları o kadar başarılı ve nitelikli birer işletmeci ve ortak olurlar.

Özetle; kooperatifin başarısı ortaklarının bilinç ve sorumluluk alma seviyeleriyle doğru orantılıdır. Ortakları tarafından sahiplenilmeyen hiçbir kooperatifin gelecek şansı yoktur.

Ortakların sahiplenmesi için kooperatifin onlara mutlaka hizmet sunması ve sunduğu hizmetle memnuniyetlerini arttırması gerekir. Bu döngüyü kuran ve işletebilen kooperatifler başarılarını katlayarak sürdürürler. Şekil 2’de gösterildiği üzere, püf noktası kooperatifin ortaklarının çıkarlarına yönelik memnuniyetlerini arttıracak hizmet sunmasıdır. Bunun karşılığında da ortakların kooperatife sahip çıkması, aidiyet duygularının pekişmesi ve kooperatifle iş yapma isteklerinin artması beklenir.

Şekil 2. Kooperatiflerde başarının püf noktası

Ortakların kooperatife olan bağlarını güçlendirmek için sadece hizmet vermek yetmez. Onların mutlaka eğitim ve bilgi ihtiyaçları karşılanmalıdır. Her şeyden önce kooperatifin amacı, hedefleri, varoluş nedeni gibi konularda da onların bilgilendirilmesi ve bu hususlarda ortaklar arasında bir uzlaşma sağlanması gerekir. Daha doğru bir ifadeyle, kooperatifin amacı, hedefleri, varoluş nedeni gibi hususlar ortaklarla uzlaşarak kararlaştırılmalıdır.

Kooperatifi başarıya götürebilecek diğer faktörlerin arasında profesyonel yönetim, etkin denetim ve finans kaynaklarına erişim başta gelen faktörlerdir. Burada profesyonel yönetim ile kasıt dışarıdan atanan kişilerden oluşan yönetimden çok eğitimli, deneyimli kişiler aracılığıyla gerçekleştirilen yönetim kast edilmektedir. Ortaklar arasında bu seviyede kişiler yoksa veya dışarıdan daha başarılı kişiler temin edilebilecekse, bu takdirde bu kişilerin önce kooperatife ortak edilmesi ve daha sonra yönetim kuruluna seçilmesi yolu izlenmelidir. Bundan çok daha kolayı, profesyonel kişileri kooperatife kadrolu veya sözleşmeli personel olarak kazandırmaktır.

Bir diğer önemli husus, kooperatifin güçlü bir kooperatifçilik sistemi içinde yer almasıdır. Güçlü bir üst birliğe ortak olan, bu birlikten ihtiyacı olan denetim, danışmanlık ve eğitim gibi hizmetleri alan kooperatiflerin güçlenerek hayatta kalma şansı artar.

Elbette devlet kurumlarının da kooperatiflerin başarısında etkileri önemlidir. Eşit ve adil bir rekabet ortamının sağlanması, yanlış anlamaya meydan vermeyen ve günün tüm ihtiyaçlarına cevap veren bir yasal çerçevenin hazırlanması ve kooperatiflerin özerkliğinin sağlanması son derece önemlidir.

Uzun vadede kooperatifler ortakların çıkarlarına hizmet etmek zorundadır. Kooperatifler kârlı, rekabetçi ve her an değişebilen pazar koşullarına ayak uydurabilecek durumda olmalıdır. Sadece bu koşulları yerine getirebilen kooperatiflerin hayatta kalma ve başarılı olma şansı vardır.